Song song với Nho giáo và Phật giáo, Lão giáo hay Đạo giáo cũng là một trong tam giáo tồn tại từ lâu đời và ảnh hưởng nhiều đến tư tưởng, văn hóa của nhiều nước ảnh hưởng từ Trung Quốc, trong đó có Việt Nam. Bát tiên là tám vị tiên huyền thoại của Lão giáo và từ lâu Bát tiên được xem là biểu tượng phổ biến về trường thọ và may mắn. Cùng tìm hiểu về nguồn gốc và ý nghĩa của Bát tiên.

Bát tiên gồm sáu tiên ông và hai tiên bà. Người ta cho rằng những vị này sống vào các thời điểm khác nhau. Mỗi người đạt đến sự bất tử thông qua những cảnh giới khác nhau, nhưng truyền thuyết cho rằng họ đều nếm qua rượu trường sinh và ăn đào tiên. Do vậy sự hiện hữu biểu tượng của họ trong nhà (dù là tranh hay tượng) cũng được tin rằng sẽ mang đến sức khỏe, may mắn và hạnh phúc cho các gia đình.

Không ngạc nhiên khi hình ảnh Bát tiên thường xuyên được các họa sĩ và nghệ nhân thủ công mỹ nghệ quan tâm tái hiện. Bát tiên thường được vẽ trên đồ gốm sứ. Bát tiên cũng được vẽ trên đĩa, thường là một nhóm tám người đang băng qua sông biển hoặc vẽ riêng từng ngươì với biểu tượng riêng của họ. Bát tiên cũng được trang trí trên đồ thủ công mỹ nghệ bằng ngà, gỗ và đồng.

Mỗi vị trong Bát tiên tượng trưng cho một hoàn cảnh sống và mỗi người mang một biểu tượng thể hiện khả năng hoặc sức mạnh đặc biệt của riêng mình. Nếu muốn trưng bày từng vị tiên riêng lẻ, thì bạn cần phải hiểu rõ ý nghĩa biểu tượng của từng vị.

1.        Hán Chung Ly

Đứng đầu Bát tiên là Hán Chung Ly, thường được mô tả là mập, bụng phệ, tay cầm quạt có khả năng giúp người bệnh hồi phục. Ông được cho là biểu tượng của sức khỏe và có khả năng chữa bệnh. Trưng bày Hán Chung Ly trong nhà sẽ khiến nhũng người tốt trong gia đình có được sức khỏe tốt và một cuộc sống trường thọ.

2.        Trương Quả Lão

Vị tiên thứ hai là Trương Quả Lão, ông cầm một nhạc cụ trông giống như một ống tre. Người ta nói ông có sự khôn ngoan của tuổi già và có khả năng tàng hình. Vị tiên này được xem là một vị thánh, hình ảnh của ông mang lại trí tuệ và sự khôn ngoan cho người cha của gia đình.

3.        Lã Động Tân

Vị tiên thứ ba là Lã Động Tân, một ẩn sĩ được xem như người thần hộ mệnh của người bệnh. Người ta nói ông học được rất nhiều phép thuật từ vị tiên trưởng lão là Hán Chung Ly.

Trên lưng ông là thanh kiếm dùng để diệt trừ ma quỷ và chặt đứt những nỗi khổ do năng lượng xấu gây ra. Tay phải ông cầm một cây phất trần dùng để chữa bệnh. Trưng bày biểu tượng Lã Động Tân trong nhà sẽ bảo vệ các thành viên khỏi bệnh do tà ma và tà khí.

4.        Tào Quốc Cửu

Vị tiên thứ tư là Tào Quốc Cửu, em ruột của Tào Thái Hậu đời vua nhà Tống. Ông mặc triều phục của các quan và tượng trưng cho giới thượng lưu. Biểu tượng của ông là cặp song loan được ông giơ lên cao bằng tay trái.

Biểu tượng này cho thấy ông xuất thân trong một gia đình quan tước. Người ta nói Tào Quốc Cửu mang đến thanh danh và quan lộc cho người cha trong gia đình. Những nhà chính trị và những người có tham vọng quyền lực nên trưng bày hình ảnh vị tiên này trong nhà.

5.        Lý Thiết Quái

Lý Thiết Quái (có sách ghi là Lý Thiết Quải) là vị tiên có năng lực phi phàm mặc dù xuất thân từ tầng lớp khất thực. Vị này có phép thần thông, khi chết linh hồn lên thượng giới, đệ tử của ông đã thiêu xác cho nên khi tái sinh ông không tìm thấy thân thể mình liền nhập hồn vào một người ăn mày mới chết bên gốc cây. Vị này có chiếc nạng sắt và quả hồ lô bên người, cưỡi sư tử tọa lạc ở Phương Nam. Lý Thiết Quái mang may mắn cho những người cần tiền và những người đang ốm mong lành bệnh mau chóng.

6.        Hàn Tương Tử

Vị tiên thứ sáu là Hàn Tương Tử, người có thể dùng sáo thổi nên những âm thanh kỳ diệu có thể thu hút khí chủ về may mắn xung quanh ông. Khả năng đặc biệt của Hàn Tương Tử là có thể làm cho cây nở hoa ngay lập tức. Ông mang trên lưng một cái bao gồm nhiều loại cây cỏ. Tất cả các loài vật và cỏ cây đều phát triển tốt với sự hiện diện của ông.

Vị này là đệ tủ của Lã Động Tân và đắc đạo tiên, sống bất tử từ năm 820 sau công nguyên. Ông có sáu khúc nhạc tiên để chữa bệnh. Ông thường đi chu du khắp nơi thổi sáo, đi đên đâu là có chim muông cầm thú theo tiến sáo của ông. Hàn Tương Tử thường được miêu tả là một vị tiên cưỡi trâu đem lại may mắn cho những người nuôi chim thú.

7.        Lam Thái Hòa

Vị tiên thứ bảy là Lam Thái Hòa. là người cầm một giỏ hoa, theo cổ nhân vị này mang may mắn cho những cô giá trẻ, bà ta luôn mang theo một giỏ hoa đào, hoa cúc trong giỏ tre hay gỗ thông, cầu cho mọi người sống lâu.

8.        Hà Tiên Cô

Vị tiên thứ tám cũng là một phụ nữ được gọi là Hà Tiên Cô. Biểu tượng của bà là hoa sen và cây phất trần. Sự hiện hữu của bà mang lại lợi ích cho người mẹ của gia đình. Người ta cho rằng bông hoa sen mà Hà Tiên Cô mang theo làm cho sức khỏe con người ta tốt lên kể cả là thể chất và tinh thần.